Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUSTAFA BURAK GİRGİÇ
Danışman: Hatice Tören
Özet:
İslamiyet’in zuhurundan sonraki
menkıbevî anlatılar Arap, Fars ve Türk toplulukları arasında sözlü olarak
yaygınlaşmıştır. Bunlardan bir tanesi de Hz. Hamza’nın şahsı ve fiilleri
etrafında teşekkül eden Hamza-nâmelerdir. Yazıya geçirilmesi Türkçede ilk defa Hamzavî (ö. 815/1412-13) tarafından
gerçekleştirilmiştir.
Bugün
Türkiye ve yurt dışında birçok yazması bulunan eserin 72 ciltten müteşekkil
olduğu tespit edilmiştir. Çalışmaya konu olan eser, Hamza-nâme’nin 68.
cildidir. Eser, istinsah olarak 18. yy. gibi daha geç bir tarihe işaret etse de
bünyesinde Eski Anadolu Türkçesi özelliklerini barındırır.
Çalışmada
söz konusu metin, döneminin dil özellikleri de esas alınarak filolojik
incelemeye tabi tutulmuştur. Bu incelemede ölçüt olarak Yavuz Kartallıoğlu’nun Klasik Osmanlı Türkçesinde Eklerin Ses
Düzeni (16, 17 ve 18. Yüzyıllar) adlı eseri esas alınmıştır.
İncelenen
metin, söz konusu eserin 49a-96b sayfa aralıklarını kapsamaktadır. Öncelikle
metnin transkripsiyonu yapılmış, ardından dizinli sözlüğü ve özel adlar dizini
hazırlanmıştır. Son olarak eldeki malzeme ile metnin ses ve şekil bilgisi
özellikleri incelenmiştir. Böylece çalışmanın 18.yy. Osmanlı Türkçesindeki dil
özelliklerine ışık tutması amaçlanmıştır.