Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Aziz Sancar Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü, Laboratuvar Hayvanları Ana Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Deniz Mukaddes Türet
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Rivaze Kalaycı
Eş Danışman: Dilek Özbeyli
Özet:
Ülseratif Kolit (ÜK), nedeni bilinmeyen
gastrointestinal sistemin kronik inflamatuar bir hastalığıdır. Ülkemizde
görülme sıklığı ise 1,4/100.000'dür. ÜK’nin görülme sıklığı kadın ve
erkeklerde anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Tedavide kullanılan
ilaçların çoğu semptomatiktir; kolit için birden fazla tedavi seçeneği olmasına
rağmen yan etkileri (karsiyogenez) vardır. Ayrıca bu ilaçların bazıları pahalı
olup bazılarına ise erişim güçlüğü olabilmektedir. Geleneksel halk
tıbbında bağırsak iltihaplanmasına karşı kullanılan çok sayıda bitki olup bu
bitkilerden biri de Mespilus germanica türüdür. Bu tür Rosaceae familyasına ait
olup Türkiye’de tek türle temsil edilir. Bu tür ülkemizde muşmula, döngel,
beşbıyık, töngel ve yabani muşmula isimleriyle bilinmekte olup bu türün
meyveleri geleneksel tıpta bağırsak iltihaplanmasına karşı kullanılmaktadır.
Bu çalışmayla Mespilus
germanica meyvesinin ülseratif kolit üzerinde olabilecek iyileştirici
etkisi biyokimyasal ve histopatolojik analizlerle bilimsel olarak ilk kez incelenecektir.
Ekstrenin aktivitesinden sorumlu olduğu düşünülen kimyasal içeriği hakkında
önemli bilgiler elde edilecektir. Ayrıca ülseratif kolitin tedavisinde
günümüzde kullanılan ilaçların yan etkileri ile bu ilaçlara yanıt vermeyen
hasta popülasyonunun yoğunluğu düşünüldüğünde doğal bir ilaç geliştirilmesinin
yolunu açacak bir çalışma olması da bu çalışmanın bir diğer özgünlüğüdür.
Bu
çalışmada dişi ve erkek Wistar Albino sıçanlar kullanılacaktır. Kolit modeli, izofloran
anestezisi altında polietilen katater ile intra rektal olarak anüsün 8 cm
proksimaline 1 ml %5 asetik asit, tek doz uygulanarak gerçekleştirilecektir.
Kolit modeli yapılmış hayvanlara grubuna göre 100, 300 ve 1000 mg/kg Mespilus
germanica meyve ekstresi oral olarak 3 gün uygulanacaktır. Diğer bir kolit
grubuna ise aynı şekilde 1 mg/kg sülfasalazin (intestinal
antiinflamatuvar) verilecektir. Histolojik incelemenin yanında kolon dokularında
nötrofil infiltrasyonunun göstergesi olan doku myeloperoksidaz aktivitesi ve
oksidan hasarın göstergesi olan malondialdehit ve antioksidan glutatyon ölçümleri
yapılacaktır. Kolonik doku örneklerinde reaktif oksijen türlerinin ölçümü
kemiluminisans yöntemi ile değerlendirilecek, apoptoz tayini kaspaz-3, kaspaz-9,
MnSOD, NA+/K+ ATPaz, TNF-α, IL-1β, matriks metalloproteinaz (MMP)-3, MMP-9 ölçümleri
ticari kit kullanılarak ELISA yöntemi ile belirlenecektir.