"Yasalar ve Gelenekler Işığında Terentius'un Komedilerinde Töre ve Aşk Çatışması"


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edebiyat Fakültesi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Elif Burcu ÖZKAN

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Bedia Demiriş

Özet:

Roma komedisi yazarlarından Publius Terentius Afer, yazdığı 6 komedi metnini Yunan Yeni komedisi yazarlarından Menandros’un, Diphilos’un ve Karystos’lu Apollodoros’un bazı eserlerini birtakım ilavelerle Latinceye çevirerek oluşturmuştur. Eski Yunanca asıllı bu metinleri Roma dünyasına aktarırken ailevi yasaları ve gelenekleri kendi idealindeki hümanist eğitim sisteminin unsurlarıyla harmanlayarak oyunlarına dâhil etmiştir. Gençlerin töreye (hukuk kurallarına ve geleneklere) uymayan aşk maceraları, bu konuda baba ile oğullar arasında ortaya çıkan fikir çatışmaları, uzlaşmayla veya olay örgülerinde yer alan beklenmedik gelişmelerle varılan mutlu sonlar Terentius’un metinlerinin özünü oluşturur. Terentius oyunlarında orijinal metinlerdeki Yunan düşüncesi kaynaklı yaklaşımları çoğu zaman korumuş, Helenistik eğitim sistemini kimi zaman Roma gelenekleriyle harmanlayarak sunmuştur. Çalışmanın amacı da Eski Yunan ve Roma toplumlarının altyapılarının ve törelerin ışığında Terentius’un metinlerini analiz etmek, ebeveynlerle oğulları arasındaki fikirsel çatışmayı, bu çatışmanın geleneksel ve hukuki sebeplerini ve oyunların sonunda yaşanan uzlaşmaları bu altyapılarla bağlantılı olarak ortaya koymaktır