Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eczacılık Fakültesi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUBA KUŞMAN
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Nur Tan
Eş Danışman: Gülaçtı Topçu
Özet:
Bu tez çalışmasında, Glaucium türlerinin toprak üstü kısımlarının metanol ekstreleri hazırlanmıştır. Bu ekstrelerden uygun metotlarla tersiyer amin ve katerner amin ekstreleri hazırlanarak glausin ve türevi alkaloitleri izole edilmiştir ve yapıları NMR ve Kütle spektroskopisi teknikleriyle aydınlatılmıştır. Çalışılan Glaucium türlerinden 10 adet aporfin grubu alkaloit (bir tanesi yeni), 1 adet benzilizokinolin grubu yeni alkaloit izole edilirken, 6 adet protopin grubu alkaloit elde edilmiştir. Glaucium türlerinden hazırlanan tersiyer amin ve katerner amin ekstrelerinin içerdikleri glausin, izokoridin ve protopin alkaloitlerinin miktarları yüksek basınçlı sıvı kromatografisi (HPLC) ile belirlenerek türler birbirleriyle kıyaslanmıştır. Buna göre en yüksek glausin miktarı TK-5 TA ekstresinde % 72,39 olarak bulunmuştur. İzokoridin miktarı ise en yüksek TK-4 TA ekstresinde % 8,26 oranında bulunmuştur. TK-3 TA ekstresi % 3,36 oranıyla diğer ekstrelere göre en yüksek protopin içeriğine sahip ekstre olmuştur. Her bir ekstrenin ve elde edilen alkaloitlerin antikolinesteraz ve antioksidan aktiviteleri kıyaslanmıştır. En yüksek antikolinesteraz aktivitesini gösteren bileşik 200 µM'da galantamine göre orta derecede etki gösteren (% 35,50) cis-protopinium olmuştur. Bitkilerden elde edilen alkaloit ekstreleri (özellikle TK-3 TA ve TK-4 TA) galantamine eşdeğer aktivite göstermiştir. Elde edilen alkaloitler, ABTS ve CUPRAC yöntemlerinde aktivite göstermezken, β-karoten yönteminde sadece TK-2-18-2 bileşiği % 48 inhibisyon göstermiştir. ABTS yönteminde ekstrelerden TK-5 TA ve TK-5 KA aktif bulunmazken diğer ekstreler standartlara göre orta derecede aktif bulunmuştur. CUPRAC yönteminde ekstrelerden TK-4 TA (4,62 mmol TR/g) ve TK-4 KA (2,87 mmol TR/g) ekstreleri 50 μg/mL derişimde güçlü antioksidan etki göstermiştir. β-karoten yönteminde ise bitkilerin ekstreleri standartlara göre orta derecede aktivite göstermiştir.