Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hamidiye Tıp Fakültesi, Cerrahi Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EREN BOLDAZ
Danışman: Sedat Aydın
Özet:
Amaç
Gürültüye bağlı işitme
kaybı(GBİK) özellikle mesleki ve çevresel nedenlerden dolayı günümüzde daha çok
karşımıza çıkan, önlenebilir işitme kayıplarının en sık nedenidir. Gürültüye
bağlı olarak orta kulak ve iç kulakta direk mekanik hasar olabilmekle beraber
iç kulakta artan reaktif metabolitler yüzünden kokleada hücresel hasar da
meydana gelmektedir. Reaktif metabolitlerin kokleada yarattığı bu hasarın
antioksidan ve antiinflamatuvar özelliği olan ajanlarla önlenebildiği birçok
çalışma ile gösterilmiştir. Yaptığımız deneysel çalışmada, oksitosin hormonunun bu
özelliklerinden faydalanarak GBİKlarındaki koruyucu ve tedavi edici etkinliğini
araştırmayı amaçladık.
Gereç
ve Yöntem
Çalışmamız randomize kontrollü bir deney hayvanı
çalışmasıdır. Çalışmaya dâhil edilen 28 adet wistar albino sıçan, her grupta 7
hayvan olacak şekilde 4 gruba ayrıldı. Sıçanların hepsine deney öncesinde Distorsiyon
Ürünü Otoakustik Emisyon (DPOAE)ve İşitsel Beyinsapı Cevapları(ABR) ile işitme ölçümü
yapıldı. Kulak yolunda debris, buşon, enfeksiyon olanlar, timpanik membran veya
orta kulak patolojisi ve işitme kaybı
olanlar çalışma dışı bırakıldı.
1.grup kontrol grubu olarak alındı ve bu gruptaki
hayvanlara herhangi bir müdahale yapılmadı. 2.grup gürültü grubu olarak alındı
ve bu gruptaki hayvanlara 120 dB şiddetinde 4 kHz frekansında gürültü her
hayvana ayrı ayrı olacak şekilde 4 saat boyunca odyometri kabininde verildi.
3.grup gürültü + intraperitoneal (IP)oksitosin grubu
olarak alındı ve bu gruptaki hayvanlara gürültü verilmeden 3 gün önce başlayıp
gürültüden 5 gün sonraya kadar devam edecek şekilde günde 1mg/kg IPoksitosin
hormonu uygulandı. 4.grup gürültü + intratimpanik(IT) oksitosin
grubu olarak alındı ve bu gruptaki hayvanlara gürültü verilmeden 3 gün önce başlayıp
gürültüden 5 gün sonraya kadar devam edecek şekilde günde 0,1-0,3 ml olacak
şekilde IT oksitosin hormonu uygulandı.
4 gruptaki her hayvana deney
öncesinde ve gürültü verildikten 1, 7, 21 gün sonra DPOAE ve 8 kHz, 12kHz, 16
kHz ve 20 kHz frekanslarında ABR ölçümü yapıldı. 21.günde 4 gruptan rastgele
olarak seçilen 3 hayvan ve her hayvanın 2 kulağı olmak üzere toplam 24 adet
koklea diseke edildi ve Taramalı Elektron Mikroskobu(SEM) ile incelendi. Skorlama;
iç ve dış tüy hücrelerin kaybı, hasarı, silya boylarının kısalması ve
dejenerasyonu gözetilerek her koklea için ayrı ayrı yapıldı ve kaydedildi.
Bulgular
Gürültü grubundaki hayvanlar (2.grup)
ile gürültüden 3 gün önce IP oksitosin(Grup 3) ve IT oksitosin (Grup 4) verilen hayvanlar arasında 1. gün testlerinde
DPOAE’nun tüm frekanslarında ve ABR nin 12 kHz frekansı hariç tüm
frekanslarında anlamlı bir fark izlenmemiştir(p>0,05).
7.gün ve 21.gün ölçümlerine
bakıldığında; gürültü ile beraber oksitosininin IP (Grup 3) ve IT (Grup 4) yolla
verildiği hayvanların ABR ve
DPOAE test sonuçlarının, sadece gürültü (Grup 2) verilen hayvanların
sonuçlarına göre anlamlı derecede düşük çıktığı izlenmiştir(p<0,05). IT ve IP oksiosin verilen grupları karşılaştırdığımızda ise;
7.gün sonuçları arasında anlamlı bir fark izlenmezken, 21.gün sonuçlarında grup 3’teki hayvanların işitme
eşiklerinin, grup 4’teki hayvanlara göre istatiksel olarak anlamlı derecede düşük olduğu görülmüştür.
Histopatolojik incelemede gürültü
verilen gruplarda kontrol grubuna göre anlamlı derecede skor yükselmesi
izlendi. Grup 3 ve 4’teki hayvanların
skor ortalması grup 2’ye göre anlamlı derecede düşük izlenmiştir. Grup 4’teki
hayvanların skor ortalaması da grup 3’teki hayvanlara göre anlamlı derecede
düşük izlenmiştir.
Sonuç
Çalışmamız
sonucunda IP ve IT
olarak verilen oksitosinin hem erken (7.gün) hem de geç (21.gün) dönemde laboratuvar sıçanlarında akustik travmadan kaynaklanan iç kulak hasarını iyileştirici
etkisi olduğunu ama koruyucu etkisi olmadığı görülmüştür. IT yolla verilen oksitosinin geç dönemde IPyolla
verilen oksitosine göre daha iyi bir iyileşme sağladığı görülmüştür.
Grup içi karşılaştırmalarda ise gürültüye maruz
kalan tüm gruplar için iyileşmenin en belirgin olduğu zamanın erken dönem
olduğu görülmüştür. Ayrıca IT yolla tedavi alan grubun iyileşmesinin ön testten
fark olmayacak kadar iyi olduğu izlenmiştir.
Anahtar
kelimeler: Akustik travma, Gürültüye bağlı
işitme kaybı, Oksitosin, Tarama Elektron mikroskopisi,İntraperitoneal, İntratimpanik,
Distorsiyon Ürünü Otoakustik Emisyon, İşitsel
Beyinsapı cevapları, Deneysel Çalışma, Wistar rat