Trablusgarp Vilayeti Üzerinde İtalya Tehdidinin Ortaya Çıkışı ve Osmanlı Devleti'nin Aldığı Askeri-Siyasi Tedbirler (1881-1911)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mustafa Arık

Danışman: Mustafa Tanrıverdi

Özet:

1878 Berlin Konferansı’ndan sonra Osmanlı Devleti’nin sahip olduğu topraklar, konferansa katılan Avrupalı devletlerce kendi aralarında pay edilmeye başlanmıştır. Dünya siyaset sahnesinde, Avrupalı büyük devletler arasında küçüklerden sayılan ve sömürgecilik yarışının arka sıralarında yer alan İtalya’nın bu talandan payına Kuzey Afrika sahillerinden Tunus ve/veya Trablusgarp düşmüştür. Ancak 1881’de Tunus’un, Fransızların eline geçmesiyle İtalya için Trablusgarp, tek seçenek olarak kalmıştır. Bu sebeple Tunus’un işgal edildiği tarihten itibaren İtalya, her ne pahasına olursa olsun Trablusgarp’ın alınması için hazırlıklara koyulmuş ve uygun fırsatın doğmasını beklemeye başlamıştır. Bu bekleyiş oldukça uzun sürmüştür. İtalya, Trablusgarp’a ancak 1911 yılında asker gönderme karar verebilmiştir. Trablusgarp’ta bir yılı aşkın bir süre savaşmasına rağmen somut bir galibiyet elde edemeden, Osmanlı Devleti’nin başka topraklarını tehdit altında bulundurup, denizlerini ablukaya alarak ve adalarını işgal ederek yıldırmaya çalışmıştır. Nihayetinde Balkan Harbi kapıya dayanınca da Osmanlı Devleti savaşı resmi olarak sonlandırmıştır.

Bu çalışmada İtalya’nın Trablusgarp üzerinde nüfuz elde etme ve daha sonra da işgal etme emellerinin Osmanlı makamlarınca engellenmeye çabalaması konu edinilmiş, iki devletin 1911 yılından önceki askerî-siyasî durumlarına Trablusgarp özelinde ışık tutulmuştur. Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’daki bu son toprağında, er ya da geç karşılaşacağı İtalyan işgaline karşı, erken denebilecek tarihlerden itibaren giriştiği hazırlıklar incelenmiştir.