"Birinci Dünya Savaşı Biterken Türk Basınında Türkiye-Almanya İlişkileri: İkdam, Sabah, Tanin Gazeteleri, Ekim-Aralık 1918"


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edebiyat Fakültesi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Şener Boztaş

Danışman: Murat Aydoğdu

Özet:

Birinci Dünya Savaşı'nın 1918 yılının yaz aylarında İtilaf Devletleri'nin galibiyetiyle neticeleneceği anlaşılmıştı. Osmanlı Devleti mağluplar safında yer alıyordu. Kamuoyu bir an evvel ateşkes ve barış istiyordu. Bulgaristan'ın savaştan çekilmesiyle birlikte barış zorunluluk halini almıştı. Dönemin gazetelerinin tamamı barıştan yanaydı. Temel tartışma barışın niteliği ve maliyeti üzerineydi. Basın evvela ortak hareket etmenin maliyeti düşüreceğini düşünerek Almanya ve diğer müttefiklerle birlikte müşterek barış seçeneğini destekledi. Fakat özellikle Almanya kaynaklı sorunların barışı geciktirdiği gerekçesiyle münferit barış seçeneğine yönelindi. Bu doğrultuda İngiltere ile Mondros Mütarekesi imzalandı ve Türkiye için savaş sona erdi. Aynı zamanda Almanya ile olan ilişkiler de bitirildi. Gazeteler bu süreci izlerken zaman zaman geriye doğru sorgulamalar yaptılar. En önemli tartışma konuları şunlardı: Osmanlı Devleti neden savaşa girdi ve neden Almanya'nın safında yer aldı? Bu savaşın suçlusu kim ya da kimler? Bu çalışmada 1918 yılının son çeyreğinde İkdam, Sabah ve Tanin gazeteleri üzerinden Türkiye-Almanya ilişkilerinin izlediği seyir ele alınmakta ve geriye dönük tartışmalar vasıtasıyla ilişkinin niteliğini tespit etmek amaçlanmaktadır. Aynı zamanda her üç gazetenin izlediği yayın politikasının seyrini takip ederek kamuoyunun eğilimi yakalanmaya çalışılmıştır.