Auteur Kuram Perspektifinden Bahman Ghobadi Sineması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Güzide Çaylı

Danışman: Hasan Akbulut

Özet:

Bu araştırma, filmlerinde kendi tarzını ortaya koymayı başarabilmiş İranlı Kürt yönetmen Bahman Ghobadi’nin sinemasını auteur kuram çerçevesinde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın kapsamını Ghobadı’nin 1999-2012 yılları arasında yönetmenliğini üstlendiği altı uzun metrajlı sinema filmi oluşturmaktadır. Bu kapsamda Bahman Ghobadı'nin yapımcılığını, yönetmenliğini ve senaristliğini üstlendiği Sarhoş Atlar Zamanı, Anavatanımın (Annemin Ülkesinin) Şarkıları, Kaplumbağalar da Uçar, Yarım Ay, Kimsenin İran Kedilerinden Haberi Yok ve Türkiye-İran ortak yapımı Gergedan Mevsimi filmleri, metin analizleri anlatıları, karakterleri ve dramatik yapıları ile ele alınmaktadır. Yönetmenin filmlerindeki içeriksel, biçemsel özellikler Andrew Sarris’in üç öncülü (Teknik ustalık, Kişisel tarz, İçsel anlam) ve Peter Wollen’ın yapısalcı yaklaşımı göz önüne alınarak yönetmenin Auteur bir yönetmen olup, olmadığı sorusuna cevap aranmaktadır. Ghobadı’nin auteur analizi çerçevesinde teknik ustalığının özellikleri, tarzının oluşumu açısından sinema dilinin özellikleri, sinemasındaki içsel anlam, mekan, karakter ve tema özellikleri incelenmektedir. Araştırmanın sonucunda, öyküleri kadar, yapaylıktan uzak dramatik unsurlarıyla da dikkat çeken filmleri arasında ortak temaların bulunması, karakterlerinin birbirinin devamı niteliğinde olması, mekânın filmlerde bir karakter olarak sergilenmesi, kullandığı metaforik anlatımla yeni bir gerçekçilik anlayışı sergilemesi gibi özellikleriyle Bahman Ghobadi’nin auteur bir yönetmen olduğu ortaya konulmaktadır.