Politik praksis imkanı olarak Walter Benjamin'in tarih kavramı üzerine bir inceleme


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMİNE CANLI

Danışman: Uğur Ekren

Özet:

Mevcut çalışma, Walter Benjamin'in "tarih" kavramı üzerinden geliştirilen bir politik praksis imkanını sorgulamaktadır. Tarih kavramı bu çalışmada geleneksel deneyim ve tarih kuramı eleştirisi içeren bir "monad" olarak ele alınmaktadır. Tarih ile deneyim arasındaki ilişkiyi sorgulamak, Benjamin'in tarih kavramının politik olduğu kadar epistemolojik referanslar da içerdiğini açığa çıkarmaktır. Fakat bu, her politik felsefe kuramının epistemolojisinin çıkarılabileceği savını imlememektedir. Politik praksis kavramı çalışmada bu noktada ileri sürülmektedir. Politik praksis, deneyim kuramını tarihsellik eleştirisine tabi tutmak ve tarih kavramına eşlik edecek özgün bir deneyim kuramı geliştirerek özgürlüğe alan açmayı imlemektedir. Bu amaçla çalışmada, geleneksel deneyim kuramı eleştirisi yapılmakta ve Benjamin'in geliştirdiği tarih kuramının Ursprung ve Urgeschichte kavramları üzerinden lineer tarih eleştirisi sunmaya çalışılarak "tarihte Kopernik devrimi" iddiası derinleştirilmeye çalışılmaktadır. Son olarak poisesis ve praxis kavramları aracılığıyla Benjaminci tarihin yeni bir "tarih yazımı" veya "tarih felsefesi" değil, tarihsel özneleri özgürleştirecek imkanları amaçladığına işaret edilmektedir.