ZEYNÎZÂDE'NİN KEŞFÜ'L-İ'RÂB ADLI AVÂMİL-İ CEDÎD MU'RİBİNİN TAHKİK VE TAHLİLİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölüm, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUHAMMED ALİ DENİZ

Danışman: Musa Alak

Özet:

Birgivî Mehmed Efendi'nin (ö. 981/1573) Avâmil-i Cedîd eseri üzerine pek çok şerh, muʻrib vb. çalışma yapılmıştır. Bu eser üzerine mu'rib çalışması yapanlardan birisi de Zeynîzâde Hüseyin b. Ahmed'tir (ö. 1175/1761-1762'ten sonra). Zeynîzâde'nin, Avâmil üzerine kaleme aldığı Keşfü'l-iʻrâb adlı eseri tezimizin konusunu oluşturmaktadır. Çalışmamızı giriş, üç bölüm, sonuç ve tahkikli metin kısımlarına ayırdık. Giriş bölümünde, çalışmamızın amacı ve kapsamından bahsettik. Birinci bölümde, Zeynîzâde'nin hayatı hakkında bilgi verdik ve eserlerini tanıttık. İkinci bölümde, Keşfü'l-iʻrâb hakkında bilgi verdik ve tahlilini yaptık. Esas aldığımız nüshayı tanıttık ve tahkikte uyguladığımız metodu anlattık. Üçüncü bölümde, Keşfü'l-iʻrâb bağlamında Zeynîzâde'nin nahivciliğini ve i'râb metodunu inceledik. Anahtar Kelimeler: Zeynîzâde, Hüseyin, Keşfü'l-iʻrâb, Avâmil, Mu'rib, Nahiv