Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sinan Dilaver
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Mahbube Nazlı İnönü
Özet:
Klasik mantık, doğruluk değeri olarak “doğru” ya da “yanlış” değeri alan önermeleri konu edinmektedir. Klasik mantıkta doğruluk değeri hakkında kesin bir şey
söyleyemediğimiz önermelere belirsiz önermeler denir. “Belirsiz” önermeler bazen
doğru, bazen yanlış değeri alırlar. Bu önermelere aynı zamanda “olumsal önerme” adı
verilir. Olumsal önermeler zorunlu olmayan önermelerdir. Olasılık mantığında ise
doğruluk değeri yerine 0 ile 1 arasında olasılık değeri alan önermeler konu edinilir. Bu
tezin konusu olumsal önermeler ve bu önermeler ile yapılan çıkarımlardır. Tez, özellikle olumsal önermelerin mantıkta kullanılabilmesini ortaya koymak üzere hazırlanmıştır. Bu çalışmada öncelikle diyalektik ve olumsal tasımların tarihçesi incelenmiştir.
Öznesi nicelenmemiş önermelerin yüklemlerinin ilineksel olup olmadıkları incelenerek mantıksal çıkarımlarda kullanılabilecekleri görülmüştür. “Fakat” bağlacıyla başlayan önermelerin, tümel hakkındaki önermelere ilişkin istisna belirten önermeler olduğu ortaya konmuştur. Karşıtlar karesindeki doğruluk değeri “belirsiz” olan önermelerin, yüklemlerinin ilineksel olup olmadığına bakılarak doğruluk değerinin belirlenebildiği gösterilmiştir. Olumsal önermelerin “doğru” veya “yanlış” değeri alabilmeleri
için özne ve yüklemin haricinde bağlamın da belirtilmesi gerektiği anlatılmıştır.