Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Betoul Metso
Danışman: Emine Zeynep Suda
Özet:
Siyasi karikatürlerde yer alan stereotipler toplumların birbirleri hakkındaki olumsuz algılarının oluşumunda ve önyargıların beslenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Uluslararası ilişkiler ise zaman zaman iki toplum arasındaki önyargıları ortaya çıkaran ve tetikleyen önemli faktörlerden biri olabilmektedir. Bu çalışmada 1945-1960 yılları arasında Türkiye ve Yunanistan’da yayınlanmış siyasi karikatürlerde her iki tarafın öteki imgeleri incelenerek, bu tarih aralığındaki Türkiye ve Yunanistan arasındaki ilişkilerin imgeler üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Türk- Yunan ilişkilerinin seyrinin inişli çıkışlı bir şekilde ilerlediği 1945-1960 yılları arasında Yunan siyasi karikatürlerinde Türk kimdir ve aynı şekilde Türk siyasi katikatürlerinde Yunan kimdir? Siyasi karikatürlerde öteki olarak Türk ya da Yunan’a hangi durumlarda yer verilmiştir? Her iki tarafın siyasi karikaritürlerinde dönemin Türk-Yunan ilişkileri nasıl yorumlanmaktadır ve ötekine dair bakış açıları nelerdir?
Çalışmamızda bu ve buna benzer sorulara yanıt aranmış ve bu doğrultuda araştırmalar yapılmıştır. Araştırma kapsamında Türkiye’de ‘‘Cumhuriyet’’, Yunanistan’da ise ‘‘Ta Nea’’ gazetesinin 1945 ile 1960 yılları arasında yayınlanmış
sayılarının tamamı arşiv tarama yöntemiyle incelenmiş, Türk ve Yunan imgelerini yansıtan siyasi karikatürler tezimizin konusunu oluşturmuştur. Elde ettiğimiz siyasi karikatürler analiz edildiğinde, Türk Yunan ilişkilerinde yaşanan uyuşmazlıkların bir sonucu olarak olumsuz öteki imgelerinin her defasında iki ülkede yayınlanmış olan siyasi karikatürlere yansıtıldığı sonucuna varılmıştır. Günümüzde Türk Yunan ilişkilerine baktığımız zaman çözülmesi ciddi çabalar gerektiren sorunların devam ettiğini görmekteyiz. Ancak çalışmamızın da gösterdiği gibi, iki ülke arasındaki sorunlar sürdükçe ve derinleştikçe bu ülkelerin toplumlarının birbirlerine dair olumsuz düşüncelerinden ortaya çıkan önyargılar ve bu önyargıları ifade eden olumsuz imgeler de oluşmaya devam etmektedir. Tarihten günümüze olumsuz Türk ve Yunan imgeleri Türkiye ve Yunanistan’da pek çok alanda karşımıza çıkmakta ve bunlar arasından, ötekinin çizgilerle keskin bir şekilde ifade edildiği siyasi karikatürler, incelenmesi gereken önemli bir alandır. Bu bakımdan, yapılan bu çalışma her iki toplumun ötekine dair olumsuz önyargı ve imgelerinin en aza indirgenmesinde bir katkıda bulunabilmesi açısından önemlidir.