Hukuk ve Siyaset: Türkiye'de Arabulucuk Tartışmaları ve Düzenlemeler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Serdar Taş

Danışman: Serpil Çakir

Özet:

Arabuluculuk, 1970’li yıllardan itibaren uluslararası hukukta sıkça rastlanılan bir kurum olmasının yanı sıra, 2012 yılından itibaren Türk hukuk sisteminde de yasal olarak kendisine yer bulmuştur. Arabuluculuk müessesesinin değişik tezahür şekillerinin eski yıllardan beri hem hukukumuzda ve hem de sosyal hayatımızda mevcut olduğu bilinmektedir. Arabuluculuk ile ilgili olarak tartışılan konuların başında; arabuluculuk uygulamasının yargı bağımsızlığını ve hak arama hürriyetini etkileyip etkilemeyeceği hususu gelmektedir. Keza arabuluculuğun yargı erkine alternatif olma ihtimalinin sakıncaları, iş hukukunda zorunlu arabuluculuk uygulamasının işçi aleyhine işleyebileceği, aile hukukunda arabuluculuğun kadın hakları bakımından sakınca oluşturacağı gibi hususlar çalışmada detaylı biçimde incelenecektir. Uygulamada yaşanacak sorunların yasal alt yapı eksikliğinden ve uzman personel eksikliğinden kaynaklanacağını savunan görüşler de bulunmaktadır. Toplumsal uzlaşı kültürüne kaynaklık etmesi için ortaya atılan arabuluculuk sisteminin alt yapısının sağlam olması gerekmektedir. Yargı erkinin bu denli iş yükü altında ezildiği bir dönemde arabuluculuk müessesesi, mahkemeler açısından son derece faydalı bir müessese olarak kabul edilmektedir. Toplumsal uzlaşı kültürünün sağlanması, uyuşmazlığın taraflarının ilişkilerini gelecekte de devam ettirmesi ve mahkemelerin iş yükünü hafifletmesi açısından arabuluculuk uygulamasının geliştirilmesi ve genişletilmesi gerekmektedir. Yasal olarak 6325 sayılı Kanun’da sınırları çizilen arabuluculuk yöntemi, diğer alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerine nazaran bünyesinde barındırdığı kendine has özellikleri itibariyle daha çok bilinmekte ve tercih edilmektedir. Böylesi önemli bir yöntemin geliştirilmesi için literatüre katkı yapması amacıyla bu çalışmayı hazırlamış bulunmaktayız.