Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İletişim Fakültesi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SİBEL DAMLA TURGAY
Danışman: Necla Odyakmaz Acar
Özet:
Geleneksel kuram çerçevesince, kitle iletişim araçları dördüncü güç olarak kabul görmektedir. Geniş, kitleler arası iletişimi sağlamakla birlikte medya ve haberler aracılığıyla da topluma bilgi vermekte, yenilikleri ve gündemi aktarmaktadır. Bu faaliyeti gerçekleştirirken, medyanın tarafsız, bağımsız olduğu, doğru haber verdiği ve enformasyon akışını sağladığı, devletin toplum adına denetimini yaptığı söylenmektedir. Fakat eleştirel kuramın ve diyalektik düşüncenin de öne sürdüğü şekilde medya, sahiplik yapısından bağımsız değildir ve ideolojik bir araç olarak kullanılmaktadır. Medya içerikleri ve ürünleriyle statükonun devamını sağlamakta, hegemonyayı meşrulaştırmakta, egemen ideolojiyi yaymakta ve kapitalizm dolayısıyla oluşmuş eşitsiz ekonomik koşulları ve yaşam koşullarını normalleştirmektedir. Bu içeriklere devamlı olarak maruz bırakılan bireylerde yanlış bilinç oluşturulmakta, bireyler izleyici/okur olarak konumlandırılmakta, dolayısıyla pasifleştirilmektedirler.Bireylere neyin doğru, neyin yanlış olduğu empoze edilirken, toplumun ne hakkında düşünmesi gerektiği de gösterilmektedir. Medya ürünleri bireylere belirli roller atfetmekte ve bu atfedilmiş roller üzerinden de bireyleri ideolojik olarak konumlandırmaktadır. Bu da bireyleri özneler olarak çağırmakla sağlanmaktadır. Louis Althusser’in bahsetmiş olduğu Çağrılma Kuramı için en elverişli kanallardan bir tanesi de haberlerdir. Bu bağlamda BirGün ve Yeni Akit gazetelerinde yer alan İstanbul Sözleşmesi’ne dair haberler söylem analizi yoluyla incelenmiş, haber metinlerindeki ideolojik mesajların bireylerde rıza üretimine sebep olduğu, bireylerin kapitalist sistem içerisinde siyasi ve ekonomik olarak yerleştirildiği ve medyanın kapitalist sistem içerisindeki yeri ortaya konmaya çalışılmıştır.