AMAÇ: Bell paralizisi tedavisinde fasiyal sinir dekompresyonu (FSD)’nun zamanlaması tartışmalıdır. Travma sonrası sinir rejenerasyo- nunu etkileyen faktörlerden biri de intranöral fibrozistir. Bu çalışmada ratlarda Bell paralizisi modeli oluşturularak, dekompresyon zamanla- ması ve antifibrotik ajan topikal mitomisin-C (MMC)’nin sinir iyileşmesi üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır.

GEREÇ VE YÖNTEM: Bell paralizisi modeli; deneklerin sol fasiyal sinir trunkusunun, çapı %50 azalacak şekilde bağlanması ile oluşturul- du. Toplam 25 denek 5’erli 5 gruba ayrıldı. Grup 1’e dekompresyon yapılmadı. Grup 2 ve 3’teki ratların fasiyal siniri 1 hafta, Grup 4 ve 5’teki ratlarınki ise 3 hafta sonra dekomprese edildi. Grup 3 ve 5’teki ratların siniri üzerine dekompresyon sonrası topikal MMC uygulandı. Grup 1 için çalışmanın başlangıcından itibaren 3.haftada, diğer gruplar için dekompresyondan 3 hafta sonra klinik skorlama, elektrofizyolojik ve histopatolojik değerlendirme yapıldı.

BULGULAR: Grup 1’deki toplam klinik skor ortancası diğer grup- lara göre istatistiksel anlamlı olarak düşüktü (p=0.001). Diğer gruplar arasında istatistiksel anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). Grup 1’deki deneklerin ortalama sol (cerrahi yapılan) /sağ (sağlam) amplitüd değe- ri diğer gruplara kıyasla istatistiksel anlamlı düşüktü (p=0,006). Diğer gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p>0.05). Latans değerleri açısından gruplar arasında istatistiksel anlamlı fark izlenme- di (p=0.105). Grup 1’deki deneklerde aksonal dejenerasyonun daha şiddetli olduğu (p<0.05), diğer gruplar arasında ise istatistiksel anlamlı fark olmadığı saptandı (p>0.05). Grup 1’deki deneklerde makrovaku- alizasyon daha şiddetliydi. Ancak istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p>0.05). Miyelin morfolojisi bozukluğu grup 1’de grup 2 ve 3’e göre istatistiksel anlamlı olarak daha şiddetliydi (p=0.008, p=0.004). Diğer gruplar arasında istatiksel anlamlı fark gözlenmedi (p>0.05).

SONUÇ: Dekompresyon zamanlamasının (1. ve 3.hafta) ve MMC uygulamasının sinir iyileşmesi üzerine herhangi bir etkisi saptanmadı. Çalışmamız hem ratlarda ilk kez oluşturulan Bell paralizisi modelinin geliştirilmesi, hem de Bell paralizisinde dekompresyon zamanlamasının klinik etkilerinin daha iyi anlaşılması için yapılacak çalışmalara öncü olacaktır.

Anahtar kelimeler: Bell paralizisi, fasiyal sinir, fasiyal sinir dekompresyonu, rat modeli