Akademik Veri Yönetim Sistemi
Periodontoloji Akıl Notları, Özen Tuncer,Cenker Z Koyuncuoğlu, Editör, Güneş Kitabevi, Ankara, ss.507-515, 2021
Diş hekimleri, mesleki faaliyetleri sırasında fiziksel, kimyasal, biyolojik ve ergonomik değişkenlerin etkisiyle farklı mesleki tehlikelere maruz kalırlar. Uzun süreli tekrarlayan hareketler ve zorlu duruş pozisyonlarının neden olduğu ergonomik tehlikeler, iş ilişkili kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarına neden olabilir. Kas-iskelet sistemini ilgilendiren patolojiler, diş hekimliği profesyonellerinin %54-93'ünde ve en çok omurga, omuz, el bileği ve elde görülmektedir.
Muskuloskeletal ağrının (MSA) diş hekimleri arasındaki çalışma alışkanlıkları üzerinde azımsanmayacak bir etkisi vardır, işyerinde mola süresini ve sıklığını, ayrıca işe gelmeme oranını artırdığı gözlemlenmiştir. MSA sık analjezik kullanımına yol açan, diş hekimlerini tıbbi bakım aramaya zorlayan ve işyerinde zaten mevcut olan stresi artıran, çok ciddi bir psikososyal sorundur, mesleki verimliliğin ve memnuniyetin azalmasına neden olmaktadır. Ülkemizde 250 diş hekimi katılımcı ile yapılan bir araştırmada, %43 oran ile mesleğin en olumsuz yanı olarak zamanla ortaya çıkan sağlık problemleri gösterilmiştir.
Ek olarak muskuloskeletal sorunlar sadece bu alanda çalışan profesyonelleri değil henüz eğitim almakta olan öğrencileri de etkilemektedir. Hollanda'da yapılan bir araştırmada, diş hekimliği öğrencilerinin % 95'inin son 12 ayda kas ve eklem ağrısı çektiği bildirilmiştir (4). Avustralya'da diş hekimliği öğrencilerinde yapılan 3 yıllık takip çalışmasında, boyun, omuz ve bileklerde ortaya çıkan semptomların, eğitim yılları boyunca giderek kötüleştiği ve eğitimin son yılında belirgin bir artış gösterdiği bildirilmiştir. Semptomların bu kadar erken gelişimi, tam zamanlı klinik uygulamaların zorluklarıyla henüz tanışmamış olan diş hekimliği öğrencilerinin kariyer beklentileri açısından endişe vericidir.
Amerikan Diş Hekimleri Birliği (ADA) tarafından iş ilişkili kas iskelet sistemi yaralanmaları konusunda yapılan bir çalışma, katılımcıların %9,2'sinde ciddi üst ekstremite hasarı olduğunu, bunların % 20'sinin ameliyat gerektirdiğini ve bu katılımcıların %40'ının çalışma saatlerini azaltmak zorunda kaldığını göstermiştir. Her yıl birçok diş hekimi bu sebeplerden çalışma saatlerini kısaltmak ve hatta erken emekliliği düşünmek zorunda kalmaktadır. Bu alanda harcanan yüksek tedavi maliyetleri ve iş kaybı ayrıca ekonomik sorunlar yaratmaktadır.