Akademik Veri Yönetim Sistemi
SineFilozofi, cilt.6, sa.12, ss.1059-1074, 2021 (Hakemli Dergi)
Bilim kurgu neredeyse modern dünyanın mitolojisi haline gelmiş olup edebiyata kıyasla sinema alanında insanları kitleler halinde etkilemeyi beceren bir türdür. Bilim kurgu edebiyatının cezbedici yönlerinden biri olarak gösterilen ‘yüce,’ büyüklük, güç ve sınırsızlık ile ilişkilendirilen, geniş bir anlamsal varyasyona sahip felsefi ve estetik bir kavramdır. Sinemada yücenin dışavurumu bir ‘hayranlık’ duygusu oluşturur. Hayranlık girift bir duygu olarak teorik ve ampirik çalışmalarda son yıllarda artan bir hızla incelenmektedir. Bu çalışmada, Christopher Nolan’ın Yıldızlararası (Interstellar, 2014) filmi özelinde, bilim kurgu sinemasının insanları cezbetmesinin ardında yatan hayranlık duygusu incelenmiştir. Film, yücenin ayırt edici tasvirlerine sahiptir ve bilim kurgu temalarının çeşitli yönlerini ve belirli duygusal nitelikleri işleyerek hayranlığın iki ayırt edici özelliğini (enginlik ve uyum sağlama ihtiyacı) ortaya koymaktadır. Bir sinemasal duygu olarak hayranlığın Yıldızlararası filminin duygusal özü olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Film, hayranlık duygusunun işlemsel yapısını somutlaştırır.
Anahtar Kelimeler: Bilim kurgu, sinemasal duygu, hayranlık, yüce, yüce estetiği
Science fiction has almost become a modern-day mythology, and it is a genre that reaches the masses in the field of cinema, in a way that its literature counterpart cannot. The ‘sublime,’ identified as one of the attractive aspects of science fiction literature, is a philosophical and aesthetic concept with a wide semantic application associated with greatness, power, and limitlessness. The expression of the sublime in cinema creates an emotion of ‘awe.’ Awe as a complex emotion has been increasingly explored in theoretical and empirical studies in recent years. In this study, the emotion of awe is examined with the example of Interstellar (Christopher Nolan, 2014). The film has distinctive depictions of the sublime and it suggests two distinguishing features of awe (i.e., vastness and a need for accommodation) through various aspects of science fiction themes and certain affective qualities. It has been concluded that awe as a cinematic emotion is the emotional core of Interstellar. The film embodies the operational structure of awe.
Keywords: Science fiction, cinematic emotion, awe, sublime, sublime aesthetics