Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt.7, sa.33, ss.56-70, 2014 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma, Türk tarihinin önemli bir figürü olan Haseki Hürrem Sultan’ın ve bir doğu imparatorluğu olarak Osmanlı Devleti’nin ve Müslüman Osmanlıların, Ukraynalı milliyetçi yazar Pavlo Arhipoviç Zahrebelniy’nin Roksolana (Hürrem Sultan) romanında nasıl görüldüğünü ve yazarın Batılı ile Doğu ve Doğulu arasındaki ilişkiyi nasıl kurduğunu ortaya çıkarmaya çalışır. Roksolana romanı pek çok oryantalist okuma için oldukça fazla malzeme vermesine rağmen, biz, sadece sosyo-kültürel bir mekan olarak Şark’ı, onun karşısında kendisini konumlayan Batılıyı ve bir “laboratuvar hammaddesi” (Irwin, 2008: 314) gibi ele alınan Şarklı’yı ortaya çıkarmaya ve bu sayede Türklerin Ukraynalı bir yazar tarafından nasıl göründüğünü ortaya koymaya çalıştık. Buna göre Zahrebelniy Doğuya ve Doğuluya klasik oryantalistler gibi bakarken, Hürrem Sultan’ı Avrupalı oryantalistlerin aksine idealize eder.
This study aims to present the reception of a prominent figure in Ottoman history: Haseki Hürrem Sultan, the Ottoman Empire and its Muslim subjects by an Ukranian nationalist, Pavlo Arhipoviç Zahrebelniy, within his novel, The Roxolana. It also aims to search out how Zahrebelniy establishes the relationship between westerner and Orient/easterner. Although The Roxolana gives a lot of materials for many orientalist readings, we have only tried to show the Orient as a socio-cultural place against which the westerner positioned himself at the opposite side and the easterner has been analyzed as a “raw material for a laboratory”[1] examination. Thus, we have also endeavored to search out how an Ukranian writer sees Turkish people. Lastly, Zahrebelniy set Roxolana on a pedestal contrary to European orientalists, while he sees the Orient and the westerner like an ordinary orientalists.
[1] The saying that Asians being seen as raw material in laboratory by the Orientalist, belongs to the Iranian Jalal Al-Ahmed.