Akademik Veri Yönetim Sistemi
Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, cilt.37, sa.2, ss.1004-1037, 2017 (Hakemli Dergi)
Hakem kararlarının iptali davalarında asliye ticaret mahkemelerince verilen kararlara karşı
“istinaf yoluna başvurmadan” doğrudan temyiz yoluna başvurulup başvurulamayacağı
sorunun ne şekilde çözümleneceğine ilişkin cevap esas itibarıyla, Milletlerarası Tahkim
Kanunu’na (MTK) tâbi iptal davaları bakımından MTK’nın 15. maddesinde, Hukuk
Muhakemeleri Kanunu’na (HMK) tâbi iptal davaları bakımından ise HMK’nın 439/6.
maddesinde yer almaktadır. HMK’nın 361/1. maddesi ise, gerekçesinden de anlaşıldığı üzere
temyiz yoluna başvurulabilecek kararların “hakem kararları olmayıp”, hakem kararlarının
iptaline ilişkin kararlar” olduğunu ortaya koymaya yönelik bir hükümdür. HMK’nın 361/1.
maddesi hakem kararının iptali davasında karar vermiş mahkemenin “ilk derece mahkemesi”
mi yoksa “bölge adliye mahkemesi” mi olması gerektiğine ilişkin bir sınırlama
öngörmemektedir; zira bu madde HMK’nın 439/6. maddesinden farklı olarak sadece HMK’ya
tâbi iptal davaları hakkında değil, MTK’ya tâbi iptal davaları hakkında da uygulama alanı
bulmak üzere sevk edilmiştir. Bu nedenle 2017 tarihli kararında Yargıtay’ın, HMK uyarınca
iptal davaları bakımından görevli mahkemenin hangisi olduğunu belirlemek için, 361/1.
maddesine başvurmuş olması isabetli olmamıştır. Bununla birlikte, Yargıtay kararı sonucu
itibarıyla, hakem kararlarını denetleyen mahkemelere, istinaf mahkemesi olarak bir de Bölge
Adliye Mahkemeleri’nin eklenip, hakem kararlarının mahkemelerce denetimi sürecinin
uzamasına engel olmuştur. İşte ortaya çıkardığı bu sonucu itibarıyla Yargıtay’ın kararı isabetli olmuştur. Bununla birlikte bir kanun değişikliğine ihtiyaç olduğu açıktır; Adalet Bakanlığı’nca
hazırlanmış Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Milletlerarası Tahkim Kanunu değişikliği
Tasarısı, bu ihtiyacı karşılamaktadır.