Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tıp Bilişimi, Nilgün Bozbuğa,Sevinç Gülseçen, Editör, Istanbul University, İstanbul, ss.61-77, 2021
Bilgiye ulaşmak veriden, veriye ulaşmak ise onu kaydedebilmek ve işleyebilmekten geçmektedir. Veri, kaydedilebilse bile istenilen enformasyonu sunamayacak biçimde olması durumunda niteliğini kaybedecektir. Farklı büyüklükteki organizasyonlar kendi ürettikleri veriyi saklama eğiliminde olurlar. Ancak kaç tanesi bu veriden anlam çıkararak süreçlerini iyileştirebilir? Veriyi kaydetme ve işleme arasındaki sürecin zorluğu biraz da verinin yönetilmesi konusunda yapılan planlarla ilgilidir. Bu bölümde, öncelikle veriyi kaydetmek üzerine tarihsel gelişim ele alınacaktır. Yapılandırılmış veriyi kaydetmenin en yaygın yöntemi olan ilişkisel veritabanları ele alınacak, bu veritabanı türünün avantaj ve öne çıkan özellikleri ayrıntılı olarak ele alınacaktır. Ayrıca veritabanı tasarlamanın önemi de vurgulanarak yeni bir veritabanı tasarımı yapma konusunda çeşitli bilgiler sunulacaktır. Sonrasında da karşılaşılabilecek özel durumlar için kullanılan yaklaşımlardan bahsedilecektir. Çok büyük miktardaki veriden çok küçük miktarda olana, yüksek işlem gücü gerektirenlerden dağıtık veritabanlarına çok çeşitli yöntemler sunulacaktır. Büyük ölçekli ve genellikle düzensiz veri yapılarına sahip projeler için ölçeklendirme konusundaki avantajları da göz önünde bulundurularak NoSQL konsepti ele alınacaktır. Bu konsept, doküman tabanlı veri saklamayı mümkün kılması ve JSON gibi platformlar arası veri iletişimi için etkin bir biçim kullanıyor olması sebebiyle öne çıkmaktadır. Nesnelerin interneti alanında sıkça karşılaşılan, kısıtlı donanıma sahip becerikli cihazlar içerisinde kullanılmak üzere hafif (lightweight) veritabanlarından da bahsedilecek ve örneklendirilecektir. Bitcoin gibi devrimsel bir gelişmenin ardında yatan teknoloji olan ve kriptoloji temelleri sayesinde güvenli yanıyla öne çıkan blokzincir teknolojisi de ayrıntılı olarak açıklanacaktır. Tüm bunların yanında yüksek performans sağlayabilmek için güçlendirilmiş donanım desteğinin nasıl kullanıldığından da bahsedilerek bölüm sonuçlandırılacaktır. Bölüm sayesinde veritabanı kurmadan önce veriyi tanımanın önemi ve yöntem seçimi için verinin hangi özelliklerinin göz önünde bulundurulması gerektiği vurgulanacaktır.