Bitkisel beslenme şekli özellikle genel sağlık üzerindeki olum- lu etkileri nedeniyle giderek daha popüler hale gelmektedir. Bitki temelli beslenme, bir ucunda tüm hayvansal ürünlerin tüketiminin terk edildiği vegan beslenme biçimi, diğer ucun- da ağırlıklı olarak bitkisel ürünlerin tüketildiği ancak balık, kümes hayvanları, yumurta ve süt ürünleri gibi ürünlerin ser- best olduğu beslenme şekli bulunan çok geniş bir kavramdır. Günümüzde bitki temelli beslenmenin genel sağlık üzerine etkileri ile ilgili araştırmaların oldukça artmış olduğu gözlen- mekle beraber, bitkisel beslenen bireylerde ağız-diş sağlığı- na ilişkin çok az veri bulunmaktadır. Bu derlemede, bitkisel beslenen bireylerde ağız-diş sağlığı ve oral mikrobiyom ile ilgili çalışmaların değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmala- rın büyük kısmında bitkisel beslenme ile diş çürüğü, dental erozyon ve periodontal sağlık ilişkisi araştırılmıştır. Yapılan ça- lışmalarda farklı sonuçlar bildirilse de çürük ve erozyon riski bakımından bu bireylerin dikkatli değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Bitkisel beslenmenin oral mikrobiyota ve tükürük yapısındaki değişimleri ile ilgili sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Oral mikrobiyatının beslenme alışkanlıkları karşısındaki değişimini araştıran çalışmaların önemli bir kıs- mı, oral mikrobiyal topluluğun şekillenmesinde beslenmenin önemli bir etkisi olmadığını bildirmektedir. Ancak bu konuda daha geniş kapsamlı çalışmaların planlanması ve daha uzun süreli bitkisel beslenme şeklini uygulayan bireylerin dahil edil- mesi ile kanıt düzeyi daha yüksek sonuçların elde edileceği düşünülmektedir.
Plant-based dietary patterns are becoming increasingly po- pular because of a variety of reported health benefits to ove- rall health. The concept of plant-based diet varies widely in definition, ranging from exclusion of all animal products as in vegan diets to having predominantly vegetables while inc- luding fish, poultry, egg or dairy products. Although resear- ch on the effects of plant-based diets on general health has increased considerably, there are very few data on oral-den- tal health in individuals who have a plant-based diet. In this review, it is aimed to evaluate the studies on oral health and oral microbiome in individuals who have a plant based diet. In most of the studies, the relationship between the plant based diet pattern and tooth decay, dental erosion and periodontal health has been investigated. Although different results have been reported in the studies, it is emphasized that these indi- viduals should be evaluated carefully in terms of caries and erosion risks. There are limited studies investigating the effect of plant based diet on oral microbiota and saliva structure. A significant portion of the studies investigating the change of oral microbiota against dietary habits report that dietary pattern does not have a significant effect on the forma- tion of the oral microbial community. However, it is thou- ght that higher evidence level results will be obtained by planning wider studies on this subject and including indi- viduals who follow a longer-term plant based diet.
