Akademik Veri Yönetim Sistemi
Dilbilim Dergisi, cilt.36, sa.36, ss.1-21, 2021 (Hakemli Dergi)
Türkçenin yabancı dil olarak öğrenimi yurtiçi ve yurtdışında gittikçe çoğalmaktadır. Bu talep artışı beraberinde öğretmen ve materyal arayışını da getirmiştir. Materyal hazırlamada kitaplara ve eğitim programlamasına odaklanılmış, sınav hazırlama konusunda yürütülen çalışmalar sınırlı kalmıştır. Günümüzde uluslararası geniş kitleye uygulanabilecek tek bir Türkçe yeterlik sınavı bulunmamaktadır. Bu nedenle bu araştırmada yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde uluslararası geçerlikte kullanılabilecek B1 dinleme sınavı geliştirmek hedeflenmiştir. Bu amaçla, Avrupa Ortak Başvuru Metni B1 düzeyi, Weir (2005) sosyal-bilişsel çerçevesi, güvenirliği ve geçerliği kanıtlanmış, yaygın olarak kullanılmakta olan diğer dil sınavları incelenerek tüm bir sınav hazırlanmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde dinleme tanımı, yabancı dil olarak Türkçe’de dinleme, dinleme becerisinde karşılaşılan problemler ve sınav geliştirme konuları üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde nasıl sınav hazırlanacağı üzerine yoğunlaşılmış ve farklı dillerde yaygın olarak kullanılan yeterlik sınavları incelenmiştir. Hazırlanan sınav 31 katılımcıya uygulanmış ve üçüncü bölümde katılımcıların yanıtları doğrultusunda sınav incelenmiştir. İncelemede uygulamanın ardından katılımcılara ve sınavı gerçekleştiren öğreticilere sınavla ilgili yönlendirilen değerlendirme formu da kullanılmıştır. Sınav ve form sonuçları doğrultusunda sınavın geçerliği ve güvenirliği tartışılmıştır. Son olarak sınavın sınırlılıkları ve ileride kullanılabilecek versiyonları için öneriler sunulmuştur. Uygulamada kullanılan sınav harici bu formatta hazırlanan diğer örnek sınavlar ekte öneri olarak sunulmuştur.