“Ahmed-i Dâî ve Vesîletü’l-Mülûk li-Ehli’s-Sülûk Adlı Ayete’l-Kürsî Tefsiri Üzerine”

GACSİ İLHAN S.

Uluslarası Eski Anadolu Türkçesi Araştırmaları Çalıştayı Bildirileri, İstanbul, Türkiye, 1 - 02 Aralık 2010, sa.3451, ss.173-210

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.173-210
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

    Eski Anadolu Türkçesi, Türkçenin XIII-XV. yüzyıllara arasında gelişme gösteren dönemidir. Bu dönemde te’lif ve tercüme pek çok eser yazılmıştır.  Bu tercüme eserlerden dinî içerikli eserler arasında Eski Anadolu Türkçesinin Beylikler döneminde meydana getirilen Kuran tercümeleri önemli bir yer tutar. Bu dönemde ortaya konan Kuran tercümeleri daha ziyade kısa sûreli ve bir kısım ayetlerin tefsirleri şeklinde görülmektedir. Bunlar Fatiha tefsiri, İhlas, Yasin, Tebareke, Amme Cüzü tefsiri ve Ayetü’l-kürsî tefsiri gibi sûre ve ayet tefsirleridir. Ayetü’l-kürsî tefsiri dışında bu sûre tefsirlerinin müellifinin Mustafa b. Muhammed olduğu kabul edilir. Ahmed-i Daî’nin  “Vesîletü’l –mülûk li-ehli’s-sülûk” adlı eseri ayetü’l-kürsî tefsiridir. Bu çalışmada Ahmed-i Dâî ve eserleri tanıtılmakta ve Ahmed-i Dâî’nin “Vesîletü’l –mülûk li-ehli’s-sülûk” adlı eserinin nüsha tavsifi yapılıp dönemin özellikleri göz önünde bulundurularak eserin imla ve dil hususiyetleri üzerinde durulmaktadır. 

        Old Anatolian Turkish is the developing period of Turkish language between XIII-XV. centuries. Great numbers of copyrights and translated literary work is written in this period, nevertheless translated literary works are much more. Most of these translatings have religious context. Quran translation to old Turkish in the age of Beylik (regional government) has great importance between religious works. Quran translation in this age seems generally interpretation (tefsir) of short sûras and some ayets (verse of the Quran). These are Fatiha, İhlas, Yasin, Tebareke, Amme Cüzü, Ayetü’l-Kürsi and so on. Except Ayetü’l-kürsi, Mustafa b. Muhammed is accepted the interpreter of these suras and ayets. Work of Ahmed-i Dâî “Vesîletü’l –mülûk li-ehli’s-sülûk” is accepted the interpretation of Ayetü’l Kürsi. In this research Ahmed-i Dâî and his work is introduced and copy of  “Vesîletü’l –mülûk li-ehli’s-sülûk” is described by taking into account of its period, by emphasising on its spell and dialect features.