Akademik Veri Yönetim Sistemi
11. Ulaştırma Kongresi, İstanbul, Türkiye, 27 - 29 Mayıs 2015, ss.139-149
Kent içi toplu taşıma sisteminin önemli parçasını oluşturan otobüs sisteminde, genelde iki tip durak ile yolcuların iniş/binişleri sağlanmaktadır. Bunlar, otobüslerin yol içinde ve yol dışında durdukları durak tipleridir. Otobüsler yol içinde, sağ şeridin sağında durduklarında mevcut trafik akımını etkilemektedirler. Bu etkilenmeyi azaltmak için yol dışında otobüs cepleri oluşturularak otobüslerin bu ceplerde yolcu indirip bindirmeleri sağlanmıştır. Her ne kadar cep alanına sahip duraklar, trafik akışını engellemese de zaman zaman otobüs sürücülerinin cep alanını kullanmamasından dolayı trafik akşını engelleyebilecek durumlarla karşılaşılmaktadır. Otobüs sürücüleri, bu duraklara hiç girmeme veya yarım girerek trafik akışına engel olabilmektedir. Bu çalışmayla, cep alanına sahip otobüs duraklarında, otobüs sürücülerinin davranışları incelenerek cep alanına girmeme, yarı girme ve tam girme durumlarına etki eden nedenlerin araştırılması amaçlanmıştır. Otobüs sürücü davranışları, İstanbul’da 29 cepli otobüs durağında toplanan bilgilerle incelenmiştir. Bu duraklardan 11 tanesinde otobüs cebi ile trafik şeridi fiziksel bir engelle birbirinden ayrılmış, diğer 18’inde ise herhangi fiziksel bir engel bulunmamaktadır. Zirve dışı saatlerde yapılan gözlemlerle toplanan veriler, her otobüs durağına ait geometrik özellikler, bir dakikalık aralıklarla durağa gelen otobüs sayısı ve otobüslerin cebe girip girmedikleri bilgilerini içermektedir. Geometrik veriler içerisinde, cebin boyu ve genişliği ile cep giriş ve çıkış kısımlarının boyu ve genişliği yer almaktadır. Çalışmada söz konusu geometrik özelliklerin cep kullanma durumlarına etkisi ayrı ayrı incelenmiştir.