Kentsel Arazi Planlamasında Havza ve Ekosistem Tabanlı Değerlendirme Algoritması

I. Ulusal Havza Yönetimi Sempozyumu, Çankırı, Türkiye, 10 - 12 Eylül 2014, cilt.1, sa.1, ss.9

Kentsel yeşil alanların ana işlevi, insanlara çeşitli faydalar sağlamaktır. Bu faydaların

düzeyi yeşil alan miktarı ve niteliği ile ilişkilidir. Dünya Şehirleri Kültür Forumu

değerlendirmelerine göre İstanbul’da %1.5 olan yeşil alan oranı önemli bir sorunu

ortaya koymaktadır. Kentleşme belli bir düzeye ulaştığında yeşil alanların oranını

artırmaya çalışmanın sonuç vermeyeceği ve geriye dönüşün mümkün olmayacağı

düşünüldüğünde, kentin en azından genişleme bölgelerinde planlı adımlar

atılmasının ilerisi için olumlu kazanımlar sağlayacağı söylenebilir. Hızla kentleşen

ve yayılan şehirde arazi planlama çalışmaları için 2 temel yaklaşım önermekteyiz:

1. Havza bazında değerlendirmeler yapmak ve sonuçlarını planlamaya yansıtmak

(su ile ilgili değerlendirmeleri ve riskleri ortaya koymak). 2. Ekosistem hizmetlerini

planlama çalışmalarına dahil etmek (yeşil alanların niteliği ve sağladıkları

hizmetleri göz önüne almak). Bu bildiride İstanbul İli Avrupa yakasında yer alan 3

önemli havzada yapılmakta olan TÜBİTAK 112Y096 no’lu projenin ön bulguları

paylaşılmıştır. Araştırma sahası alt havzalara ayrılmış ve bu havzalarda planlamaya

yön verecek riskler ortaya konulmuştur. Proje kapsamında geliştirilmesi, planlanan

yazılımın algoritması ortaya konulup tartışılmıştır. Yazılım, arazi kullanımına ait

alan ve arazi kullanma tipi verisinin her bir ekosistem hizmetine ait katsayılarla

çarpılması mantığına dayanmaktadır. Basit ama kapsamlı bir içeriğe sahip olmasının

özellikle belediyeler tarafından kullanımını kolaylaştıracağı ve teşvik edeceği

düşünülmektedir.