Akademik Veri Yönetim Sistemi
SULTANLAR ŞEHRİ SİLVAN Eğitim - Kültür - Medeniyet, Oktay Bozan,Mutlu Saylık,İbrahim Tavukçu,Burak Kazan, Editör, Sorun Yayınları, Ankara, ss.1-34, 2021
Osmanlı’da 19. yüzyılın modern eğitime geçiş adımları sürecinde ortaya çıkan ve ilköğretim ile ortaöğretim kademelerinde eğitim verilen rüşdiyeler,
İkinci Meşrutiyet sonrasında bağımsız statülerini yitirmiştir. İlk olarak 1847’de
eğitime başlanan ve 1913’de resmi statülerini kaybeden bu mektepler, hemen
hemen imparatorluğun her köşesinde açılmıştır. Rüşdiyeler modern eğitimin
yaygınlaşmasında ve eğitimdeki klasik-modern uyumu sorunlarının aşılmasında olumlu yönde işlev görmüştür.
Rüşdiye mekteplerinde sağlanan başarıya Diyarbakır Vilayeti genelini
ve Silvan Kazası’nı örnek göstermek mümkündür. Silvan’da 1895’de eğitime
başlayan rüşdiye mektebi, yaklaşık 18 yıl faal olmuş, okulda zengin bir müfredat uygulanmış ve Müslim-Gayrimüslim mezunlar verilmiştir. Dönemin arşiv
belgelerine de yansıdığı üzere maarife düşkün olan Silvan halkının desteği ile
açılan ilk rüşdiyeye, öğretmen okulu mezunu muallim tayininde zorluk yaşansa
da burada görevli Kürtçe bilen ve ulemadan olan hocaların halkın mektebe olan
desteğini artırdığı anlaşılmaktadır. Silvan kazasında Gayrimüslim mektepler ve
misyoner okulları bulunduğu halde açılışından itibaren rüşdiyeye Gayrimüslim
öğrencilerin ilgi göstermesi, okuldaki eğitim kalitesini yansıtması bakımından
dikkate değer bulunmuştur.