Tüketim Kültüründe Özgürlüğün Paradoksu: Yanılsamadan Farkındalığa


Ünal S., DALFİDAN F.

8. Ulusal Sosyoloji Kongresi, Ankara, Türkiye, 1 - 03 Aralık 2016, sa.24, ss.578-585

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.578-585
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Günümüz toplumunda hakim olan tüketim kültürü, modern bireye seçme olanağı noktasında özgürlüğün belirgin olduğu bir alan sağladığı izlenimi vermektedir. Tüketim kültüründe hakim olan bireyin tüketim konusunda özgür olması değil, sistemin mekanizmaları tarafından üretilen “ayartma” halinin yarattığı bir yanılsamadır. Peki bu yanılsama halinden sıyrılma ya da özgürleşme mümkün müdür? Bu konuda toplumumuzda belirgin bir farkındalık söz konusu değildir. Ancak tüketim kültürüne yönelik böyle bir farkındalığın olasılığı imkansız görünmemektedir. Çünkü bu farkındalığa sahip birey ve grup örnekleri mevcuttur. Bu örnekler temel alınarak, araştırmada tüketim kültürüne karşı bir konum sergileyerek ihtiyaçlar temelinde tüketme noktasında farkındalık geliştirmenin imkanları üzerinde durularak, bireylerin deneyimleri analiz edilmektedir. Araştırma problemimiz tüketim kültürüne karşı geliştirilen farkındalığın gündelik yaşam pratikleri, yaşam dünyaları ile ilişkisi olduğundan dolayı fenomenolojik yöntem tercih edilmektedir. Sosyal medya aracılığıyla ulaşılan bireylerle yapılan derinlemesine görüşmelerden hareketle onların deneyimlerini yorumlama, anlamlandırma düzeyleri analiz edilmektedir. Çalışmamızda tüketim kültürü içerisinde yaygın olan pratikler dışında tutum geliştiren bireylerin tüketim pratikleri üzerinden yaşam dünyalarındaki anlamların çözümlenmesi amaçlanmaktadır.