Radovan Karadziç’in Bosna Savaşı’na Dair Güvenlikleştirme Siyasetinde Kullandığı Söylemler


Creative Commons License

Duran H., Güven İ. F.

Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, cilt.10, sa.1, ss.192-213, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Çalışmada, 1992-1995 yılları arasında yaşanan Bosna Savaşı döneminde Bosnalı Sırpların siyasi lideri

konumunda olan Radovan Karadziç’in güvenlikleştirme siyasetinde kullandığı söylemler incelenmiştir.

Kavramsal çerçeve olarak güvenlik konularının sosyal, siyasal ve söylemsel bir inşa süreci sonucunda

oluşturulmasını ele alan güvenlikleştirme yaklaşımının kullanıldığı çalışmada, Karadziç’in Bosna

Savaşı’na dair güvenlikleştirme siyasetinde hangi söylemlere başvurduğunu, politikalarını hangi

iddialar üzerinden meşrulaştırmaya çalıştığını araştırmak amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma

yöntemi ve bu araştırma yöntemine ait bir araştırma deseni olan durum (örnek olay) çalışması

kullanılarak Karadziç’in söylem ve politikaları detaylıca ele alınmış, temel veri toplama aracı olarak Eski

Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi arşiv kayıtlarına başvurulmuştur. İncelenen veriler ışığında,

Bosna-Hersek’in bağımsızlığını Bosnalı Sırplar için bir güvenlik sorunu olarak ilan eden Karadziç’in

Bosna-Hersek topraklarında etnik olarak homojen bir Sırp devleti kurma amacını meşrulaştırmak için

üç farklı güvenlik tehdidi söylemi kullandığı sonucuna ulaşılmıştır. Bunlardan birincisi, İzzetbegoviç

yönetiminin Bosna-Hersek’te bir İslami rejim kurmayı hedeflediğini ve bu bağlamda Bosna-Hersek’in

“İslami terörün” Avrupa’ya açılan kapısı haline geleceğini ileri süren İslami fundamentalizm tehdidi

söylemidir. Karadziç bir diğer tehdit söyleminde, İzzetbegoviç yönetimini ve Boşnakları tarihin çeşitli

dönemlerinde Sırpların düşmanlarının safında yer alan iç düşmanlar olarak ilan etmek için Osmanlı

dönemi ‘Türk işgaline’ dair Sırp milliyetçi anlatısından yararlanmıştır. Sırp lider son olarak, Hırvatları

II. Dünya Savaşı döneminde kurulan Hırvat Ustaşa rejimi ile özdeşleştirmek üzere kurgulanan ve II.

Dünya Savaşı’na dair Sırp toplumsal hafızasını etkili bir biçimde kullanan tehdit söylemi inşa etmiştir.

Anahtar Kelimeler: Bosna Savaşı, Bosna-Hersek, Güvenlikleştirme, Kopenhag Okulu, Radovan

Karadziç

* Bu çalışma İstanbul Ü

The study examines the discourses used in securitization policy by Radovan Karadzic, the political

leader of the Bosnian Serbs during the Bosnian War between 1992-1995. The main object of the study is

to discover what discourses Karadzic used in the securitization policy about the Bosnian War and which

claims he tried to legitimize his wartime policies. In this regard, the Copenhagen School securitization

approach, which examines the emergence of security issues due to a social, political, and discursive

construction process, is used as the conceptual framework. Using the qualitative research method and

the case study as a research design, discourses, and policies of Karadzic regarding the war period were

discussed, and archive records of the International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia were

used for collecting data. In the light of the analyzed data, it was concluded that Karadzic, who declared

the independence of Bosnia-Herzegovina as a security problem for Bosnian Serbs, used three different

security threat discourses to legitimize his aim of establishing an ethnically homogeneous Serbian state

in Bosnia-Herzegovina. The first is the discourse of the threat of Islamic fundamentalism, which claims

that the Izetbegovic administration aims to establish an Islamic regime in Bosnia-Herzegovina, and

Bosnia-Herzegovina will become the gateway of “Islamic terrorism” to Europe. Secondly, Karadzic

used the Serbian nationalist narrative about the Ottoman period ‘Turkish occupation’ to securitize the

Izetbegovic administration and the Bosniaks as internal enemies. Finally, using the Serbian collective

memory of the Second World War effectively, the Serbian leader has constructed a threat discourse

designed to identify the Croats with the Croatian Ustaše regime established during the Second World

War.

Keywords: Bosnian War, Bosnia-Herzegovina, Securitization, Copenhagen School, Radovan Karadzic